دستاوردهای حراج تهران در اقتصاد هنر تا به امروز
نخستین حراج تهران (تیر ماه سال ۱۳۹۱) در یک نگاه
حراج تهران طی اعلام دعوت به همکاری از همه گالریداران و مجموعهداران فعال و معتبر در حالی کار خود را آغاز کرد که بیش از ۱۴۰ اثر برای شرکت در دوره اول معرفی شد. این آثار طی سه نوبت به کمیته کارشناسی و ارزیابی معرفی و تعداد ۷۳ اثر برای شرکت در حراج انتخاب شدند. این حراج در سه دسته بندی کلی نقاشی، مجسمه و عکس آثاری از سه نسل هنرمندان تثبیت شده و جوان را ارائه کرد. نقاشیهای راه یافته به حراج در چهار شیوۀ انتزاعی، پاپ، منظره و نقاشی-خط بودند. اما از آنجایی که نقاشی-خط تحت عنوان کالیگرافی به عنوان یک ژانر مستقل در جهان مورد توجه قرار میگیرد و در ایران نیز بیشتر در امتداد تجربه خوشنویسی شناخته میشود، در این نوشتار نیز در گروهی مستقل بررسی خواهد شد. جدول شماره یک نتایج بهدست آمده برای هر یک از این دستهها را در اولین حراج تهران توصیف میکند.
بر اساس دادههای بهدست آمده، بیشترین حجم فروش در حوزه نقاشی دیده میشود و رشد ۴۲ درصدی نسبت به برآورد کمینه برای مجسمهها میزان اشتیاق خریداران را در این حوزه نشان میدهد. به این ترتیب بهای متوسط فروش هر اثر کمی بیش از۲۹۴۵۲۰۰۰ تومان بوده که در عرصه مبادلات آثار هنرهای تجسمی در کشور تا این سال بیسابقه بوده است. با بررسی نتایج این حراج میتوان گفت که کمتر از ۱۰% آثار پایینتر از قیمت پایه آنها، ۴۱% بین دو رقم پایه پیشنهادی و بیش از ۵۰% بیشتر از رقم بالای پیشبینی شده، به فروش رسیدند.
ده اثر برتر
حراج تهران طبق استانداردهای بینالمللی و بر اساس فرمول جهانی قیمتگذاری در حوزه هنرهای تجسمی، با در نظر گرفتن مارکت هنرمندان در داخل کشور رقم پایه قیمت کلیه آثار را برآورد مینماید.
آمار فروش این دوره نشان میدهد که بیشترین افزایش قیمت به نقاشی ناصرپلنگی تعلق داشته با ۱۸۳% نرخ رشد. پس از آن نقاشی رضا کیانیان ۱۶۰% بالاتر از قیمت پایه چکش خورد و کالیگرافی هادی روشنضمیر ۱۵۰% بیشتر از رقم پیشنهادی به فروش رسید. قیمتهای مناسب و جذاب پیشنهاد شده میتواند یکی از دلایل ایجاد رقابت در خرید آثار باشد که موجب کسب این میزان رشد قیمت شده است.
در این خصوص ده صدرنشین جدول فروش آثار با توجه به بالاترین رقم نهایی چکش خورده به شرح ذیل بوده است. درمیان این صدرنشینان، بیشترین میزان افزایش قیمت متعلق به مجسمه پرویز تناولی با رشد ۹۳% بوده و در مقام دوم نقاشی افشین پیرهاشمی با ۸۶% بالاتر از قیمت پایه و اثر کوروش شیشه گران با کسب ۷۵% افزایش قیمت در جایگاه سوم قرار دارند. بدیهی است که میزان افزایش قیمت نسبت به تخمین اولیه در ردهبندی منظور نشده است.
متقاضیان خرید آثار
این دوره از حراج تهران بیش از ۷۰۰ بازدیدکننده داشت که ۵۸ نفر از آنها در حراج رقابت داشتند و از بین آنها ۳۲ نفر موفق به خرید اثر شدند که به ترتیب فراوانی، نخست مجموعهداران تثبیتشده، سپس مجموعهداران جدید و تعداد محدودی خریدار جدید را شامل میشدند. برطبق نتایج ثبت شده، مجسمه پرویز تناولی بیشترین تقاضای خرید را به خود اختصاص داد، سپس اثری از افشین پیرهاشمی و بعد از آن به ترتیب کالیگرافی صداقت جباری و عذراعقیقی بخشایشی میزان تقاضای چشم گیری داشتند و در نهایت نقاشی ناصر پلنگی در رقابت قابل توجهی قرار گرفت.
آمار حاصل از نتایج حراج بیانگر این موضوع است که مجموعهداران تثبیتشده و خریداران جدید رقابت قابل ملاحظهای در خرید آثار هنرمندان تثبیتشده مدرنیست داشتند و مجموعهداران جدید بیشتر متقاضی آثار معاصر هنرمندان جوان و نسل میانه بودهاند.
دومین حراج تهران (تیر ماه سال ۱۳۹۲) در یک نگاه
حراج تهران برای دومین بار در ۷ تیرماه ۱۳۹۲ در هتل پارسیان آزادی برگزار شد. اینبار نیز نزدیک به ۸۰۰ نفر بازدیدکننده متشکل از هنرمندان، گالریداران، مجموعهداران، مدیران و کارشناسان برجسته هنری و علاقهمندان به این حوزه، میهمان این رویداد مهم هنری بودند. در این حراج ۸۲ اثر از ۷۹ هنرمند ارائه شد. از ویژگیهای آثار شرکتداده شده میتوان به حضور نامهایی اشاره کرد که از تأثیرگذاران و پیشگامان تاریخ هنر ایران بودهاند. بررسی نتایج حراج و مقایسه آن با سال گذشته رشد اقتصادی بازار هنر در ایران را نشان میدهد. این نوشتار سعی دارد ضمن ارائه استدلال آماری به تحلیل این مارکت نوظهور هنرهای تجسمی پرداخته و با بررسی نتایج، تنوع استقبال متقاضیان را مورد مطالعه قرار دهد.
دستاورد حراج
حراج تهران در دومین بار برگزاری خود به فروش کلی ۶۵۴۵۰۰۰۰۰۰ تومان دست یافت که با توجه به برآورد اولیهای معادل ۳۳۲۱۰۰۰۰۰۰ تومان، رقمی معادل ۹۷% افزایش نرخ فروش را در عرصه معاملات آثار هنری رقم زد. این حراج نسبت به دوره قبل خود که در دوم تیرماه ۱۳۹۱ برگزار شده بود رشدی بیش از ۳ برابر را تجربه کرد.
همانطور که در نمودار مشخص شده، سهم نقاشی از فروش کل رقمی معادل ۳۹۱۴۰۰۰۰۰۰ تومان بوده و کالیگرافی ۱۳۵۸۰۰۰۰۰۰ تومان را از آن خود کرد. همچنین مجسمه با فروش ۱۰۲۶۰۰۰۰۰۰ تومان و عکس با حجم کلی ۲۴۷۰۰۰۰۰۰ تومان مارکت قابل توجهی را برای هنرهای مدرن و معاصر رقم زدند.
پنج اثر برتر
با توجه به تقاضا و رقابت فعال خریداران، درصد قابل توجهی از آثار – نزدیک به اکثر آنها- از اقبال غیر قابل باوری در فروش برخوردار شدند که با گزینش پنج رتبه برتر، به توصیف آماری روند رقابت و افزایش قمیت آنها پرداخته شده است.
در جدول زیر، پنج اثر که به بالاترین رقم چکشخورده در حراج رسیدهاند، مورد توجه قرار گرفته است. همانطور که در جدول دیده میشود از آنجایی که دو اثر با یک رقم تخمینی به یک قیمت چکشخوردهاند، هر دو در مقام ۲ مدنظر گرفته شده است و اولویت قرارگیری آنها در جدول تنها به دلیل تقدم و تأخر آنها در زمان ارائه است.
نتیجهگیری
همانطور که کشف هنرمندان توسط گالریها صورت میپذیرد از دستاوردهای حراج نیز جذب سرمایهگذاران علاقهمند به عرصه اقتصادی معاصر و همچنین توجه ثروتمندان به سرمایهگذاری در زمینههای هنر تجسمی است. از آنچه در دادههای آماری ذکر شد و بر اساس دست آوردهای حراج، چنین میتوان نتیجه گرفت که بیشترین خریداران این دوره از حراج تهران را سرمایهگذاران جدید تشکیل میدهند و سپس به ترتیب مجموعهداران جدید و سپس مجموعهداران تثبتشده در رقابت موفق بودهاند که البته درصد بیشتری از عایدی کل حراج از طریق مجموعهداران جدید بهدست آمده و فعالان اقتصادی جدید در مقام دوم نرخ ورود سرمایه قرار گرفتند. از این حیث با کمترین خطا میتوان ادعا داشت که شرط اولیه رونق بازار هنر فراهم شده و شتاب زدگی سرمایهگذار در کسب موفقیت و سود تضمینشده با ارزش افزوده قابل ملاحظه، غیر قابل اغماض است.
سومین حراج تهران (خرداد ماه سال ۱۳۹۳) در یک نگاه
حراج تهران برای سومین بار در ۹ خرداد ۱۳۹۳ در هتل پارسیان آزادی برگزارگردید. بیش از ۸۰۰ بازدیدکننده به استقبال این رویداد کم نظیر عرصه هنرهای تجسمی آمدند که در بین ایشان هنرمندان نامی کشور در دیگر عرصههای هنری و مشاورین اقتصادی دولت و وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونین و مشاورین ایشان نیز حضور داشتند.
در این دوره ۹۰ اثر از ۸۷ هنرمند ارائه شد که همچنان در بین آنها آثار نامداران تاریخ هنر ایران و هنرمندان مطرح عرصه تجسمی و مارکت هنری شرکت یافته بودند. بررسی نتایج سه حراج، سیر رشد اقتصادی بازار هنر ایران را نشان میدهد. نوشتار حاضر ضمن مقایسه اطلاعات و آمار سه دوره، وضعیت مارکت هنر در ایران را مورد تحلیل قرار میدهد.
حراج سوم و مقایسه آماری دورهها
حراج تهران در سومین دوره برگزاری خود به فروش کلی ۱۳۲۵۷۰۰۰۰۰۰ تومان دست یافت. این رقم افزایشی معادل ۱۲۵% نسبت به دوره دوم در سال ۱۳۹۲ را نشان میدهد که فروش کلی ۶۵۴۵۰۰۰۰۰۰ تومان را تجربه کرده بود. نسب افزایش این مبادلات نسبت به سال اول برگزاری در سال ۱۳۹۱ که حجم نهایی فروش آن ۲۱۵۰۰۰۰۰۰۰ تومان بوده رقم چشم گیر ۵۱۶% را ارائه میدهد.
این نرخ رشد در فروش در حالیست که قیمتهای پیشنهادی از سال اول به دوم ۱۱۳% افزایش یافت و در سال سوم ۵۸% نسبت به دوره قبل خود افزایش یافته بود. با توجه به اینکه تعداد ۷۳ اثر در حراج سال اول شرکت یافت و این تعداد در سال بعد به ۸۲ و در حراج دوره سوم به ۹۰ اثر رسید، روند افزایش قیمت پایه، رشد منطقی و متعادلی را طی کرد که در مقایسه با آن، فزونی در میزان فروش، چشم گیر و موفقیت آمیز به نظر میرسد.
جهت روشنتر شدن وضعیت حراج سوم، نتایج بهدست آمده برای چهار گروه هنری در جدول ذیل ارائه شده است:
با توجه به اطلاعات جدول، همگی آثار ۲ تا ۲/۵ برابر رقم تخمی نزده به فروش رسیدند. بیشترین فروش در حوزه نقاشی دیده میشود که با توجه به تنوع شیوه و تعداد آثار شرکتکننده قابل انتظار بوده است و رشد قابل توجه ۱۷۱ درصدی نسبت به برآورد کمینه میزان اشتیاق به خرید را نشان میدهد. به این ترتیب بهای متوسط فروش هر اثر ۱۴۷۳۰۰۰۰۰ تومان بوده که در عرصه مبادلات آثار هنرهای تجسمی در کشور بیسابقه و بسیار چشم گیر است.
چهارمین حراج تهران (خرداد ماه سال ۱۳۹۴) در یک نگاه
حراج تهران کوششی به منظور ارائه شاخص ترین آثار هنری و ایجاد رونقی کمی و کیفی در عرصه معاملات آن است. این حراج با هدف ایجاد بستری مطمئن برای مبادلات هنری، مصمم است با بهرهگیری از بهترین تجربیات و تسهیلات در گردآوری و ارائه شایسته آثار فاخر از چند نسل هنرمندان مدرن و معاصر ایران، به استقبال فزاینده مشتاقان فرهیخته آفرینشهای هنری پاسخی در خورشان داده شود. در راستای این اهداف چهارمین دوره حراج تهران ۸ خرداد ۱۳۹۴در هتل پارسیان آزادی برگزار شد. این رویداد ملی میزبان نزدیک به ۱۰۰۰ بازدیدکننده متشکل از هنرمندان، گالریداران، مجموعهداران، مدیران و کارشناسان برجسته هنری، ورزشکاران و هنرمندان نامی کشور در دیگر عرصههای هنری و مشاوران اقتصادی دولت و وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونان و مشاوران ایشان بود. در این دوره ۱۲۶ اثر از ۱۰۹ هنرمند ارائه شد که در بین آنها آثار نامداران تاریخ هنر ایران و هنرمندان مطرح عرصه تجسمی و مارکت هنری دیده می شد. از ویژگیهای آثار شرکت داده شده می توان به ۱۱ اثر کلاسیک از استادان، بانیان و تاثیرگذاران هنر نوگرای ایران اشاره داشت که ریشههای هنر مدرن ایران به حساب میآیند.
دستاوردهای کلی حراج چهارم
حراج تهران در این دوره به فروش کلی ۲۱ میلیارد و ۴۰ میلیون تومان دست یافت که با توجه به برآورد اولیهای معادل ۱۱ میلیارد و ۲۸۳ میلیون تومان، رقمی معادل ۸۷ درصد افزایش نرخ فروش را در عرصه معاملات آثار هنری رقم زد.
از میان ۱۰۹ هنرمندی که آثارشان ارائه شد، ۱۶ هنرمند جوان و معاصر (متولدان دهه ۱۳۵۰ به بعد) شرکت داشتند که البته اسامی مطرح حوزه هنرهای تجسمی نیز در بین آنها دیده میشوند. همچنین آثاری منتخب از ۳۲هنرمند از استادان نامدار ایران که در قید حیات نیستند نیز در این حراج عرضه و به فروش رسیدند. قابل ذکر است که آثار ۴۵ هنرمند تثبیتشده و نام آشنای عرصه هنر که در میان آنها ۱۰ نفر صدرنشین جدول فروش قرار داشتند، در این حراج ارائه شدند.
حراج چهارم، در سه دسته بندی کلی نقاشی، مجسمه و عکس آثاری از چهار نسل چهرههای نامدار تاریخ، هنرمندان تثبیتشده و جوان را ارائه کرد. نقاشیهای را ه یافته به حراج در چهار شیوه انتزاعی، پاپ، منظره و نقاشیخط بودند. اما از آنجایی که نقاشیخط تحت عنوان کالیگرافی به عنوان یک ژانر مستقل در جهان مورد توجه قرار میگیرد و در ایران نیز بیشتر در امتداد تجربه خوشنویسی شناخته میشود، در این نوشتار نیز در گروهی مستقل بررسی خواهد شد. برای روشن تر شدن وضعیت حراج سوم، نتایج به دست آمده برای چهار گروه هنری ارائه شده است.
براساس دادههای به دست آمده، بیشترین حجم فروش در حوزه نقاشی دیده میشود که با توجه به تنوع شیوه و تعداد آثار شرکت کننده قابل انتظار بوده است و رشد ۶۸ درصدی نسبت به برآورد کمینه برای مجسمهها میزان اشتیاق خریداران را در این حوزه نشان میدهد. به این ترتیب بهای متوسط فروش هر اثر نزدیک به ۱۶۷ میلیون تومان بوده که در عرصه مبادلات آثار هنرهای تجسمی در کشور رقم بسیار چشمگیری است. با بررسی نتایج این حراج میتوان گفت که به جز یک اثر به فروش نرسیده، نزدیک ۷۰ درصد آثار بالاتر از قیمت برآورد بیشینه، ۲۷ درصد بین دو رقم پایه پیشنهادی و تنها ۱/۵ درصد (دو اثر) کمتر از قیمت پایه به فروش رسیدند.
به طور کلی از میان ثبت نام کنند گان حراج نزدیک ۱۰۰ نفر در رقابت شرکت داشتند که نیمی از آنها موفق به خرید اثر شدند.
در این دوره ۹۵۹ بار تقاضا برای خرید وجود داشته که با توجه به حجم کلی فروش ۲۱ میلیارد و ۴۰ میلیون تومان، میانگینی معادل ۲۲ میلیون تومان برای هر تقاضا به دست میآید، به این معنی که به طور میانگین هر تقاضا شامل تمایل به خریدی برابر ۲۲ میلیون تومان بوده است.
هنر کلاسیک، مدرن و معاصر
ارائه تعریف برای هنر مدرن یا معاصر دغدغه این نوشتار نبوده و تنها از این واژگان برای دسته بندی آثار شرکت داده شده در حراج استفاده میشود، لذا به طریق قراردادی و مفروض، آثار استادان و پیشگامان هنر ایران در هر چهار گروه تقسیم بندی شده، جزو آثار هنری مدرن و آثار فیگوراتیو که بیشتر توسط هنرمندان نسل چهارم و تعدادی از هنرمندان نسل سوم شرکت کننده در حراج خلق شده اند، آثار هنری معاصر اطلاق خواهند شد. از طرفی در سال جاری تعدادی اثر کلاسیک در حراج شرکت داده شده بود که اگرچه ریشههای هنر مدرن به شمار میروند اما در تقسیم بندی جداگانه، تحت عنوان هنر کلاسیک در آمارگیری لحاظ شدهاند. با این توضیحات جزئیات حضور و فروش این دو گروه آثار را نشان می دهد:
از ۱۱ اثر کلاسیک شرکت یافته در حراج ۲ اثر که توسط شاگردان نسل دوم مکتب کمال الملک خلق شده بود در زمره هنر مدرن تقسیم بندی شده است، لذا مجموع ۹ اثر کلاسیک، ۵۱ اثر معاصر و ۶۶ اثر مدرن در حراج شرکت داشته اند. استقبال خریداران جدید از آثار مدرن و کلاسیک در تاملی کلی نشان می دهد که حراج بر طبق استانداردهای منطقی قیمت گذاری عمل کرده و نیز در ارائه اطلاعات مفید پیش از حراج مانند ارسال کاتالوگی با معرفی موثر از هنرمندان مدرنیست و کلاسیک که سابقه کمتری در بازار هنر دارند، شرح کامل و جذابی از آثار و غیره موفق بوده است.
نمودار ذیل اطلاعات آماری فروش سه گروه هنری کلاسیک، مدرن و معاصر را جهت مقایسه تصویر کرده است:
ده اثر برتر
با توجه به تقاضا و رقابت متعادل و غیرهیجانی خریداران، افزایش بیش از ۲۰۰ درصد بالاتر از قیمت تخمینی بیشینه برای ۹ درصد آثار و بیش از ۱۰۰ درصد برای ۲۹ درصد آنها، رکوردهای قابل ملاحظه ای را نشان میدهد.
در جدول ذیل، ۱۰ اثر که به بالاترین رقم چکش خورده در حراج رسیده اند، مورد توجه قرار گرفته است.
همان طور که در جدول دیده میشود از آنجایی که دو اثر رتبه های ۷ و ۸، همچنین ۹ و ۱۰ به یک قیمت چکش خورده اند، اولویت قرارگیری آنها در جدول تنها به ترتیب کد اثر آنها بوده است.
با توجه به داده های جدول، میانگین افزایش قیمت برای ۱۰ اثر پر فروش ۱۳۷ درصد است که رشدی منطقی را نشان می دهد.
پنجمین حراج تهران (خرداد ماه سال ۱۳۹۵) در یک نگاه
حراج تهران در این دوره با فروشی بالغ بر ۲۵۷ میلیارد و ۸۷۰ میلیون ریال دست یافت که با توجه به برآورد اولیه ۱۵۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون ریالی، رشدی برابر ۶۸ درصد داشته است.
حراج پنجم در سه دسته بندی کلی نقاشی ، کالیگرافی و مجسمه از میان هنرمندان کلاسیک و مدرن با تعداد ۷۹ اثر بوده است.بر اساس داده های بدست آمده بیشترین حجم فروش در حوزه ی نقاشی دیده می شود که با توجه به تنوع شیوه و تعداد آثار شرکت کننده قابل انتظار بوده است.همچنین رشد ۹۴ درصدی نسبت به برآورد کمینه مجسمه ها ، میزان اشتیاق خریداران را در این حوزه نشان می دهد.
به این ترتیب بهای متوسط فروش هر اثر حدود ۳ میلیارد و ۶۷۰ میلیون ریال بوده که در عرصه مبادلات آثار هنرهای تجسمی در کشور رقم بسیار چشمگیری میباشد.
در این دوره نزدیک به ۲۰۰ نفر در رقابت شرکت داشتند که حدود نیمی از آنها موفق به خرید اثر شدند.
با امعان نظر به تحلیل آماری دادههای این حراج، نکات ذیل حائز اهمیت میباشد:
*در هر سه دسته بندی فوق الذکر ، مجموع فروش نهایی، بیش از مجموع برآورد بیشینه میباشد.
* کالیگرافی با داشتن ۸/۸۶ درصد تعداد آثار، ۱۱ درصد از فروش کل را داشته است.
* از رشد ۶۸ درصدی فروش کل، ۵۸ درصد مربوط به نقاشی، ۶درصد مربوط به کالیگرافی و ۴ درصد مربوط به مجسمه میباشد.
* ۸۳ درصد از فروش کل مربوط به نقاشی، ۱۱ درصد کالیگرافی و ۵ درصد مجسمه میباشد.
ده اثر برتر
در جدول ذیل آثاری که به بالاترین رقم چکش خورده در حراج رسیدهاند، مورد توجه قرار گرفته است.
ششمین حراج تهران (دی ماه سال ۱۳۹۵) در یک نگاه
معاصر بودن در مارکت هنر تعبیری است متقاوت با آن چیزی که در منابع نقد و تاریخ هنر مورد اشاره قرار می گیرد. در این تعبیر، هنر معاصر آثار چهره های جدید مطرح شده در عرصه هنری و نیز هنرمندان نسل پیشین که در صدد عبور از رهیافت های مدرنیستی بوده اند را دربرمی گیرد.
ششمین حراج تهران با تمرکز بر آثار هنر معاصر ایران که از حیث مفهوم و ساختار هنری، تجربه متفاوت با هنر مدرن را داشته، برپا گردیده که مجالی است برای هنرمندان جوان، تا آثارشان در معرض دیده شدن قرار گیرد. با توجه به این خصوصیت، نوع آثار و فروش آنها، قابلیت قیاس با سایر دورههای حراج را نخواهد داشت.
در این دوره با فروشی بالغ بر ۱۲۳ میلیارد و ۴۴۰ میلیون ریال دست یافت که با توجه به برآورد اولیه ۸۴ میلیارد و ۵۵۰ میلیون ریالی، رشدی برابر ۴۶ درصد داشته است.
بیشتر بخوانید: فروش ۶ اثر میلیاردی در هفتمین حراج تهران
حراج ششم در چهار دسته بندی کلی نقاشی، کالیگرافی، مجسمه و عکس از میان هنرمندان معاصر با تعداد ۱۲۰ اثر بوده است. براساس دادههای بدست آمده بیشترین حجم فروش در حوزۀ نقاشی دیده میشود که با توجه به تنوع شیوه و تعداد آثار شرکت کننده قابل انتظار بوده است. همچنین رشد ۸۱ درصدی نسبت به برآورد کمینه مجسمهها، میزان اشتیاق خریداران را در این حوزه نشان میدهد.
به این ترتیب بهای متوسط فروش هر اثر حدود ۱ میلیارد ریال بوده که در عرصه مبادلات آثار هنرهای تجسمی در کشور رقم قابل توجهی می باشد.
در این دوره نزدیک به ۲۰۰ نفر در رقابت شرکت داشتند که حدود ۵۰ نفر از آنها موفق به خرید اثر شدند.
با امعان نظر به تحلیل آماری داده های این حراج، نکات ذیل حائز اهمیت می باشد:
* در هر چهار دسته بندی فوق الذکر ، مجموع فروش نهایی، بیش از مجموع برآورد بیشینه می باشد.
* کالیگرافی با داشتن ۹/۱ درصد تعداد آثار، ۱۳ درصد از فروش کل را داشته است.
* از رشد ۴۶ درصدی فروش کل، ۳۰ درصد مربوط به نقاشی، ۵ درصد مربوط به کالیگرافی ، ۸ درصد مربوط به مجسمه و ۳ درصد مربوط به عکس می باشد.
*۶۵ درصد از فروش کل مربوط به نقاشی، ۱۳ درصد کالیگرافی ، ۱۸ درصد مجسمه و ۴درصد مربوط به عکس می باشد.
ده اثر برتر
در جدول ذیل آثاری که به بالاترین رقم چکش خورده در حراج رسیدهاند، مورد توجه قرار گرفته است.
هفتمین حراج تهران (تیر ماه سال ۱۳۹۶) در یک نگاه
هفتمین دورۀ حراج تهران با ارائۀ ۷۲ اثر شاخص هنر مدرن و کلاسیک از ۵۷ هنرمند آغاز به کار کرد. این آثار فاخر منتخب، توسط برگزارکنندگان این حراج، دو روز پیش از برگزاری حراج در هتل پارسیان آزادی در معرض نمایش عموم قرارگرفتند و در ۱۶ تیرماه به مزایده گذاشته شدند.
با تاملی کلی بر این حراج میتوان دریافت هفتمین حراج تهران به موفقیت چشمگیری نسبت به حراجهای پیشینش دست یافته است و مسیر روبه رشدی را طی ۶ سال برگزاری در پیش گرفته است، آثار این حراج مانند دو دورۀ پیش توسط حسین پاکدل چکش خوردن، همچنین با انتشار اطلاعات مفیدی که از طریق کاتالوگ به معرفی هنرمندان و شرح کاملی از آثار و نمایش آثار در برگزاری این حراج به عمل آمده بود، موفق عمل کرد.
این حراج در چهار دستهبندی کلی نقاشی، نقاشیخط، حجم و عکس آثاری از هنرمندان مدرن و هنرمندان کلاسیک ارائه میداد، تعداد آثار این دوره بر اساس دادههای به دست آمده از حراج تهران ۷۲ اثر بود و بیشترین حجم آثار متعلق به نقاشی بود که این امر به دلیل تنوع در ژانر و کثرت هنرمندان این حوزه قابلپیشبینی و انتظار است، اگرچه در دورههای پیشین میزان تراکم آثار کمتر از دورۀ کنونی بوده اما در دوره هفتم حراج، آثار نقاشی با بیش از ۵۶ اثر بیشترین آثار را در خود داشت، فراوانی آثار بعد از نقاشی متعلق به مجسمه با تعداد ۹ اثر و ۶ اثر نقاشیخط بود. همچنین در دورۀ هفتم با قرار گرفتن تنها یک عکس از مجموعۀ “سفید برفی” و متعلق به عباس کیارستمی هیچ عکس دیگری در این حراج حضور نداشت.
بر اساس دادههای به دست آمده از بیشترین حجم فروش این دوره در حوزۀ نقاشی دیده میشود که با توجه به فراوانی آثار و همچنین با توجه به تنوع آثار شرکتکننده قابل انتظار بوده و رشدی ۲۸ درصدی نسبت به برآورد کمینه را داشت. فروش کلی نقاشی ۱۸ میلیون از ۲۶ میلیون تومان بود که بیش از ربع فروش کلی را از آن خود کرد. به این ترتیب بهای متوسط فروش برای هر اثر نقاشی ۳۲۰ میلیون تومان رقم میخورد که در عرصه مبادلات آثار هنرهای تجسمی در کشور تاکنون بیسابقه بوده است.
تنها عکس موجود در هفتمین حراج تهران ۲۲۰ میلیون چکش خورد
تابلوی کیارستمی اولین اثری بود که در حراج هفتم چکش خورد، برای این تابلو برآورد قیمتی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون ارزیابی شده بود که با رشد ۴۶ درصد نسبت به کمینه با قیمتی معادل ۲۲۰ میلیون تومان چکش خورد، که خود جابجایی رکورد قیمت عکاسی در ایران محسوب میشد.
در میان ۷۲ اثر موجود ۲۲ اثر با قیمتی بیش از ماکزیمم برآورد اولیه فروخته شد در واقع ۳۰ درصد از آثار با قیمتی بیشتر از بیشینۀ برآورد اولیه چکش خوردند همچنین با بررسی نتایج این حراج میتوان گفت ۱۰ درصد از آثار پایینتر از قیمت پایۀ آنها و ۵۹ درصد بین دو رقم پایۀ پیشنهادی به فروش رسیدند.
همچنین با تقسیمبندی دوگانۀ آثار مدرن و آثار کلاسیک توسط حراج تهران که نامگذاری حراج نیز بر این اساس بود، دستهبندی و نتایج منتج از حجم فروش این دو دسته در جدول زیر نمایانگر استقبال مجموعهداران نوپا و خریداران جدید از آثار مدرن است.
بیشترین و کمترین درصد رشد در هفتمین حراج تهران:
حراج تهران طبق استانداردهای بینالمللی و بر اساس فرمول جهانی قیمتگذاری در حوزۀ هنرهای تجسمی، با در نظر گرفتن مارکت هنرمندان در داخل کشور رقم پایه قیمت کلیۀ آثار را برآورد مینماید.
آمار فروش این دوره نشان میدهد که بیشترین افزایش قیمت به نقاشی درخت منوچهر نیازی با نرخ رشد ۲۰۰ درصد تعلق داشت، این نقاشی در حالی که قیمتی حدود ۵۰ تا ۷۰ میلیون تخمین زده شده بود، با دو برابر قیمت پایۀ خود ۱۵۰ میلیون تومان فروخته شد.
ده اثر برتر با بیشترین قیمت چکشخورده در هفتمین حراج تهران
اما در میان ده صدرنشین جدول، بیشترین میزان افزایش قیمت و نرخ رشد متعلق به “اردوگاه همایونی” کمالالملک بود که با رشدی ۹۲ درصدی بوده است، اردوگاه همایونی کمالالملک نمونۀ شاخص یکی از شناختهشدهترین دورههای هنری معروف به کمالالملک بود.
دستاورد حراج:
حراج تهران در هفتمین دورۀ خود به فروش کلی ۲۶ میلیارد و ۱۱۳ میلیون تومان دست یافت که با توجه به برآورد اولیۀ خود که ۲۰ میلیارد و ۶۲۰ میلیون تومان بود، رقمی معادل ۲۷% افزایش نرخ فروش را در عرصۀ معاملات آثار هنری رقم زد. این حراج نسبت به حراجهای پیشین رشد چشمگیری داشته، تنها حراجی که رقمی نزدیک به حراج هفتم تهران کسب کرده است حراج پنجم تهران بود که با تعداد ۸۰ اثر ۲۵ میلیارد فروش را رقم زده بود. اما رقم کلی فروش به نسبت تعداد آثار ارائه شده در آن با حراج هفتم قابل مقایسه نخواهد بود، چرا که آثار دوره هفتم به طور میانگین بهایی معادل با ۳۶۲ میلیون تومان را به دست خواهند آورد و در پنجمین حراج تهران با ۸۰ اثر، بهای هر اثر به طور میانگین برابر با ۳۲۲ میلیون رشدی ۱۲ درصدی داشته است، همچنین فروش کلی حراج هفتم به ترتیب به نسبت قبلی خود رشدی ۷۸ درصدی داشته است. فروش کلی و رشد صعودی حراج تهران را در جدول زیر مشاهده کنید.
نمودار مجموع فروش کل هفت دوره حراج تهران
منبع : آرتهیبیشن
