به گزارش مجله نگاه فرد– نامش دوسالانه است. با این حال در اکثر مواقع مشکلاتی پیش می آمد که باعث می شد بینال مجسمه سازی تهران وفای به نام نکند و با فاصلهای بیش از دو سال برگزار شود. وقفهای که گاه حتی به شش سال هم رسیده است. از سال ۱۳۷۴ که نخستین بینال مجسمه سازی با هدف شناساندن بیشتر هنر معاصر و تعامل بیشتر هنرمندان جوان و پیشکسوت، در موزه ی هنرهای معاصر برگزار شد، تا الان، که به هشتمین دوره از آن رسیدیم، برپایی این نمایشگاه همواره با مشکلات کوچک و بزرگ بسیاری همراه بوده است. با این وجود می توان ادعا کرد این دوره از نمایشگاه، شبیه به هیچ کدام از دورههای قبل از خودش نیست.
هشتمین دوسالانهی مجسمه سازی تهران، راه پر پیچ و خمی را طی کرد تا برگزار شود. استعفای دبیر این دوسالانه، شیوع ویروس کرونا، تغییر مکان برگزاری و چندین بار به تعویق افتادن تاریخ افتتاحیه، همگی از مشکلاتی بودند که کمر به برپا نشدن این نمایشگاه بسته بودند. با این همه اما، در نهایت بیست و چهارم آذر ماه، هشتمین بینال مجسمه سازی تهران در پهنه ی رودکی و تالار وحدت افتتاح شد.
این دوره از بینال با نود اثر از هنرمندان مجسمه ساز برگزار شد. آثاری که در سه بخش فراخوانی، کیوریتوری و مدعو جای میگیرند. که بین آنها چهل اثر از بخش فراخوانی انتخاب شدند، سی اثر در دستهی کیوریتوری جای میگیرند و بیست مجسمه نیز متعلق به هنرمندان مدعو است. سحر سلخی، هستی گودرزی، حامد دهقان، همایون سی ریزی، پیمان شفیعی، بیژن غنچه پور، روح الله شمسی زاده هفت کیوریتوری هستند که در این بینال شرکت کردند. همچنین این نخستین باری است که میان کیوریتورهای نمایشگاه معمارانی هم به چشم میخورند. این اتفاق با هدف توجه بیشتر به آثار معماری با رویکرد مجسمه سازانه و گسترش مرزهای مجسمه سازی رخ داده است.
رویکرد هشتمین دوسالانهی مجسمه سازی تهران، همانند شرایط برگزاریاش، تفاوتهایی اساسی با دورههای پیشین دارد. نخست آن که بر خلاف دورههای گذشته، بخش رقابتی و اعطای جوایز از این دوره نمایشگاه حذف شده است و در پایان این دوره از دوسالانه، هنرمند منتخبی نخواهیم داشت. علاوه بر حذف بخش رقابتی، هشتمین بینال فاقد تم است و آثار میتوانند در انتخاب درون مایه آزاد باشند. این دوسالانهها سعی دارند مفهوم نویی به مجسمه سازی ببخشند، برای بازدید از این نمایشگاه بهتر است تصورات کلیشهای که از مفهوم مجسمه در ذهن داشتیم را کنار بگذاریم چرا که این بار مجسمه در قالب جدید و گستردهتری جا گرفته است. برخی از آثار این نمایشگاه، مخاطب را جزئی از اثر خود میکنند و پردهی حایل میان اثر و مخاطب را بر میدارند.
اهداف این دوره از دو سالانهی مجسمه سازی توجه به روند شکلگیری ایدهی اولیه و خلق اثر، ایجاد بستر مناسب برای تجربهگرایی، گسترش مفهوم مجسمه در هنر معاصر، استفاده از پروژههای آرشیوی و تحقیقاتی در این زمینه در کنار پروژههای مجسمه سازی و شناسایی استعدادهای جوان است. همچنین در این دوره علاوه بر نمایش اثر نهایی، بخش مستندنگاری نمایشگاه به معرفی سیر هنری خلق اثر توسط هنرمند می پردازد. قرار بر این است که نتیجه ی این کار پژوهشی در کتاب دوسالانه منتشر شود.
سنت شکنی دیگر این دوره، برگزاری بخشی از نمایشگاه در پهنهی رودکی است. پهنهی رودکی که از جملهی فضاهای باز عمومی به شمار میرود، اگرچه شاید مکان ایدهآلی جهت نمایش آثار نباشد، اما این رویکرد باعث تعامل بیشتر عابران و مردم عادی با آثار تجسمی معاصر میشود. تالار وحدت هم مکانی نیست که ویژگیهای یک نمایشگاه را در خود داشته باشد با این وجود برگزار کنندگان بینال با تغییر چیدمان تالار فضا را مهیای نمایش آثار کردند. هرچند ابتدای امر قرار بر این بود که برای ارتباط بیشتر مردم با آثار نمایشگاه، دوسالانه در محیط باغ کتاب تهران برگزار شود اما دست آخر به دلایلی تالار وحدت به عنوان گزینهی نهایی انتخاب شد.
شیوع ویروس کرونا باعث تغییراتی اساسی در زندگی روزمرهی همهی ما شد. از تعطیل شدن بسیاری از کسب و کارهای هنری گرفته تا آنلاین شدن نمایشگاهها. حالا هم اگرچه دو سال و اندی پیش تصور نمی کردیم باید ماسک به صورت و با رعایت های پروتکلهای بهداشتی به استقبال هشتمین دوسالانهی مجسمه سازی برویم، با این وجود برای درک بهتر عدم قطعیت شرایط و لذت بردن از هنر مجسمه سازی معاصر، بد نیست تا بیست و چهارم بهمن ماه سری به پهنه ی رودکی و تالار وحدت بزنیم.
گزارش بسیار خوبی بود ممنونم
گزارش جالبی بود، تشکر